VEK SPAJANJA
Kolika je snaga Vivaldijevog remek-dela Godišnja doba, govori i ostvarenje savremenog kompozitora Maksa Rihtera. Spajajući vekove i epohe, nekoliko vekova kasnije, delo je dobilo novi život u postmodernom i minimalističkom ruhu. Uz Danijela Roulanda to je pravi rokenrol na filharmonijski način. A onda, nastavljamo da plešemo, samo malo drugačije: ceo opus 46 Slovenskih igara Antonjina Dvoržaka, sve pod palicom Danijela, ali Rajskina!
Britanski kompozitor i pijanista rođen u Nemačkoj, Maks Rihter (1966), svojim jedinistvenim stilom i originalnim muzičkim idejama privlači pažnju šire muzičke javnosti. Prošao je klasično muzičko obrazovanje, završivši klavir i kompoziciju na Univerzitetu u Edinburgu, Kraljevskoj muzičkoj akademiji u Londonu i kod Lučana Berija u Firneci. Njegov kompozicioni izraz se kreće u okvirima postiminimalizma i savremenih klasičnih stilova. Piše, aranžira i izvodi muziku za scenu, operu, balet i televiziju. Rihter je snimio osam albuma, a njegova muzika se često koristi u kinematografiji, a o njenoj popularnosti govori podatak da je 2019. godine Rihterova muzika premašila milijardu pregleda i milion prodatih albuma.
Rekomponovana Četiri godišnja doba nastala su 2012. godine, a delo je iste godine premijerno izveo Danijel Houp sa Britn simfonijom i Andre de Rideom u Barbikan centru u Londonu. Iako je Rihter izjavio da je odbacio 75% Vivaldijevog originalnog materijala, delovi koje koristi tretira na način koji potvrđuje njegovo stilsko uporište u postmodernističkoj i minimalističkoj muzici. Ova činjenica je jednog kritičara navela da se zapita da li se Rihter može nazvati baroknim dekompozitorom? Album Rekomponovana Četiri godišnja doba dostigao je prve pozicije na striming platformama u Velikoj Britaniji, Nemačkoj i SAD-u, a odlomci dela se mogu čuti i u prvoj sezoni serije Bridžerton, jedne od najgledanijih u istoriji Netfliksa.
Slovenske igre predstavljaju seriju orkestarskih kompozicija Antonjina Dvoržaka (1841–1904) nastalih 1878. i 1886. godine, koje su štampane u dve zbirke, označene opusima 46 i 72. Inicijalno napisane za klavir četvororučno, Slovenske igre bile su inspirisane Bramsovim Mađarskim igrama, a orkestrirane su ubrzo po nastanku, na zahtev Dvoržakovog izdavača. Ovi živopisni i očigledno nacionalno obojeni komadi koji su odlično prihvaćeni od strane publike i kritike, pozicionarali su Dvoržaka kao kompozitora i donele mu međunarodnu reputaciju. Slovenske igre su i danas jedno od njegovih najpoznatijih ostvarenja.
Iako su Bramsove Mađarske igre tada još uvek neetabliranom Dvoržaku poslužile kao model, postoji značajan broj veoma upečatljivih razlika između ove dve kompozicije: dok je Brams upotrebio popularnu mađarsku starogradsku muziku koju je slušao u izvođenju Cigana, Dvoržak je koristio samo ritmove karakteristične za slovenski folklor, pri čemu je melodije komponovao sam. Ogroman uspeh prvih osam igara označenih opusom 46, doneo je Dvoržaku novu narudžbinu, i tako je nastala još jedna grupa od osam igara, op. 72, koja je doživela sličan uspeh.
Tipovi plesova na osnovu kojih je Dvoržak zasnivao svoju muziku su furijant, dumka, polka, mazurka, kolo, poloneza i druge, a ovom prilikom biće izvedeno svih osam igara koje čine opus 46.
mr Asja Radonjić